Tinh trùng loãng: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách cải thiện

Tinh trùng loãng là gì?

Tinh trùng loãng là hiện tượng tinh trùng của nam giới có sự bất thường về chất lượng cũng như số lượng tinh trùng.

Thể tích tinh dịch mỗi lần xuất tinh ở nam giới thường khoảng 2 – 5ml, mật độ tinh trùng trong 1ml tinh dịch từ 60 – 80 triệu con. Nếu lượng tinh dịch và mật độ tinh trùng không đạt mức độ thông thường này thì được hiểu là tinh dịch bị loãng.

Tùy vào mật độ, hình dạng, kích thước tinh trùng mà tinh trùng bị loãng được chia thành các cấp độ như:

• Không có tinh trùng: Tinh dịch không có tinh trùng.

• Ít tinh trùng: Mật độ tinh trùng ít hơn 20 triệu con/ml tinh dịch.

• Tinh trùng yếu: Tinh trùng di chuyển kém, thụ động.

• Tinh trùng dị tật: Tinh trùng có cấu tạo bất thường, dị tật.

Dấu hiệu nhận biết tinh trùng loãng

Bằng mắt thường, nam giới hoàn toàn có thể phát hiện tinh trùng bị loãng qua các dấu hiệu như:

• Tinh dịch ít trong mỗi lần xuất tinh.

• Tinh dịch trong suốt như nước lã, có thể hơi nhầy, không có độ đặc sệt như tinh dịch bình thường.

• Tinh dịch hóa lỏng nhanh chóng sau khi xuất tinh.

• Ngửi có mùi tanh khó chịu.

Xem thêm: Những dấu hiệu nhận biết tinh trùng yếu

Nguyên nhân gây ra tinh trùng loãng

Có nhiều nguyên nhân khiến tinh trùng loãng và hầu hết các nguyên nhân đều có thể điều trị và phòng ngừa hiệu quả.

Suy giảm nội tiết tố

Testosterone là hormone quan trọng quyết định đến sức khỏe và chức năng sinh lý của nam giới, bao gồm thúc đẩy quá trình sinh tinh nhờ cơ chế tác động vào tế bào Sertoli. Do đó, bất kỳ sự rối loạn nội tiết tố nam nào như suy giảm hay thiếu hụt Testosterone cũng sẽ giảm rõ rệt số lượng tinh trùng. Đặc biệt, khi nam giới bước vào tuổi 30, nồng độ Testosterone sẽ giảm khoảng 1 – 2% mỗi năm và giảm mạnh nhất là sau tuổi 40.

Mắc các bệnh liên quan đến cơ quan sinh dục

Các bệnh nam khoa liên quan đến cơ quan sinh dục nam đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến số lượng và chất lượng tinh trùng. Cụ thể:

• Các dị tật ở cơ quan sinh dục: Tiêu biểu là hiện tượng lạc tinh hoàn (tinh hoàn nằm sai vị trí), teo tinh hoàn, thắt ống dẫn tinh… gây khó khăn trong việc sinh tinh, xuất tinh.
• Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Tĩnh mạch thừng tinh bị sưng, giãn to, dài bất thường nên không thể đưa máu về để đảm bảo sự trao đổi chất của tinh hoàn. Tinh hoàn đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone sinh dục nam Testosterone. Vì vậy khi bị giãn tĩnh mạch thừng tinh lâu ngày, Testosterone suy giảm gây ra các vấn đề rối loạn cương, sản xuất tinh trùng ít hơn, nguy cơ vô sinh.
• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng đường tình dục do virus, vi khuẩn như giang mai, thủy đậu, bệnh lậu… không chỉ khiến bộ phận sinh dục bị viêm mà còn có thể làm giảm lượng tinh trùng trong tinh dịch, gây ra tinh trùng loãng ở nam giới.
• Khối u: Tinh hoàn xuất hiện các khối u lành tính hoặc ác tính đều ảnh hưởng đến chức năng sản xuất tinh trùng.

Thiếu kẽm 

Kẽm là nguyên tố kim loại có vai trò đặc biệt trong sinh lý nam giới như tăng cường ham muốn, cải thiện chất lượng và số lượng tinh trùng. Đặc biệt, theo kết quả nhiều nghiên cứu, nam giới có đủ lượng kẽm có thể chống lại các kháng thể kháng tinh trùng tốt hơn.

Tinh dịch được tiết ra trong màn dạo đầu 

Tinh dịch được xuất ra ở trong màn dạo đầu thường có màu trong và loãng thay vì màu trắng đục, sệt.

Xuất tinh thường xuyên 

Xuất tinh nhiều lần trong ngày cũng là một trong những nguyên nhân khiến tinh trùng loãng vì để tạo được tinh trùng khỏe mạnh, bình thường cũng cần ít nhất vài giờ. Do đó, nam giới không nên thủ dâm, quan hệ quá nhiều trong thời gian dài vì có thể gây ra nhiều ảnh hưởng đến chất lượng “tinh binh” của chính mình.

Các yếu tố nguy cơ khác

• Thủ dâm quá nhiều.

• Chế độ ăn uống nghèo dinh dưỡng.

• Hút thuốc lá.

• Nhiệt độ ở tinh hoàn cao như tắm nước nóng, mặc quần lót quá chật.

• Thiếu hụt vitamin C.

• Lạm dụng chất cồn.

• Tập luyện thể thao quá mức.

Phương pháp chẩn đoán tinh trùng loãng

Ngoài quan sát các triệu chứng nhận biết tinh trùng bị loãng trên, để kiểm tra chính xác sức khỏe tinh trùng, quý ông nên làm xét nghiệm tinh dịch đồ. Xét nghiệm và phân tích tinh dịch giúp bạn biết được cụ thể số lượng tinh trùng, khả năng chuyển động của tinh trùng, hình thái, kích thước, hình dạng của tinh trùng…

Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ đưa ra một số câu hỏi để tìm kiếm các yếu tố nguy cơ như uống rượu bia, hút thuốc lá. Hoặc thực hiện các xét nghiệm khác nếu bác sĩ nhận thấy có những bất thường về mức độ hormone Testosterone trong cơ thể.

Điều trị tinh trùng loãng như thế nào?

Tùy vào nguyên nhân và mức độ tinh dịch loãng sẽ có phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số cách giúp cải thiện số lượng và chất lượng tinh trùng.

Sử dụng thuốc

Dựa vào từng trường hợp thăm khám cụ thể, bác sĩ sẽ đề ra phác đồ điều trị phù hợp với từng loại thuốc nhất định. Đó có thể là thuốc bổ sung Testosterone (nếu loãng tinh trùng do thiếu hụt hormone này), thuốc chứa kẽm (nếu loãng tinh dịch do thiếu kẽm), hoặc thuốc kháng sinh (chỉ định sử dụng khi mắc các bệnh viêm nhiễm ở cơ quan sinh dục), thuốc điều trị dị tật bẩm sinh… Cần cân nhắc giữa lợi ích và nguy hại vì thuốc có thể gây tác dụng phụ.

Phẫu thuật

Trong trường hợp tinh trùng loãng do một số quý ông bị dị tật bẩm sinh ở cơ quan sinh dục. Vì vậy, phẫu thuật là phương pháp giúp khắc phục chứng teo ống dẫn tinh, teo tinh hoàn, viêm mào tinh… Tuy nhiên trước khi quyết định lựa chọn phương pháp điều trị này, nam giới cần cân nhắc kỹ.

Chú ý chế độ ăn uống

Các quý ông nên bổ sung các loại thực phẩm sau:

• Trứng gà: Trong trứng chứa nhiều protein và vitamin E, hỗ trợ tinh trùng khỏe mạnh, tăng cường khả năng sinh lý nam giới.

• Chuối chín: Loại quả này chứa một lượng lớn chứa vitamin B tốt cho chức năng sản xuất tinh trùng và giúp tinh trùng khỏe mạnh hơn. Ngoài ra, thành phần Kali có trong chuối còn hỗ trợ tăng khả năng hưng phấn khi quan hệ tình dục.

• Lựu: Uống một cốc nước ép lựu vào mỗi buổi sáng làm tăng độ tập trung và độ di động của tinh trùng, đồng thời cải thiện mật độ tế bào sinh tinh và độ dày lớp mầm, giúp hỗ trợ sinh sản tinh trùng.

• Socola đen: Các nghiên cứu chỉ ra rằng socola đen có chứa một axit amin mang tên L-Arginine HCL có khả năng kích thích cơ thể sản xuất nhiều tinh trùng cũng như khả năng vận động của chúng.

• Các loại rau lá màu xanh đậm: Rau cải bó xôi, măng tây, rau diếp…giúp bổ sung nồng độ axit folic trong cơ thể, góp phần tăng chất lượng tinh trùng.

Song song với đó, nam giới nên hạn chế các món ăn nhanh như bánh pizza, bánh mì burger, khoai tây chiên và các đồ uống nhiều năng lượng có thể ảnh hưởng xấu đến tinh trùng..

Xem thêm: Khi bị tinh trùng yếu nên ăn gì và kiêng gì?

Tăng cường nồng độ Testosterone tự nhiên

Để hỗ trợ điều trị tinh trùng loãng, cánh mày râu nên đảm bảo duy trì nồng độ Testosterone ổn định bằng các cách tự nhiên như:

• Ngủ đủ giấc, đảm bảo ngủ ít nhất 7-8 giờ mỗi đêm.

• Kiểm soát cân nặng hợp lý, tránh thừa cân, béo phì.

• Tích cực tập luyện thể dục thể thao: nâng tạ, yoga, đi bộ nhanh, bơi lội…

• Tránh căng thẳng, stress (có thể áp dụng các bài tập thở và thiền chẳng hạn).

• Tăng cường bổ sung kẽm (có trong các sản phẩm sữa, thịt, cá, hàu).

• Tránh hoặc hạn chế rượu, bia.

Xu hướng mới hiện nay được các nhà khoa học trên thế giới khuyến nghị là bổ sung các sản phẩm có cơ chế giúp cơ thể tự sản sinh Testosterone nội sinh và thay đổi thói quen sinh hoạt thay vì chọn bổ sung Testosterone từ bên ngoài.

Như vậy, việc khắc phục tinh trùng loãng không còn là vấn đề quá khó với những gợi ý trên đây. Bên cạnh việc thay đổi lối sống, xây dựng chế độ ăn uống khoa học, bổ dưỡng…