Xét nghiệm Testosterone để làm gì? Cần phải biết những gì?

Testosterone là hormone sinh dục có vai trò đặc biệt quan trọng đối với khả năng sinh lý và sinh sản của phái mạnh. Vậy nên, việc thực hiện xét nghiệm Testosterone có thể giúp nam giới phát hiện các rối loạn hoặc bệnh lý liên quan đến sự biến đổi của hormone này.

Xét nghiệm Testosterone là gì?

Xét nghiệm Testosterone phương pháp kiểm tra nồng độ Testosterone trong máu để chẩn đoán những tình trạng sức khỏe gây ra do thiếu hoặc thừa loại hormone này.

Testosterone là hormone sinh dục chịu trách nhiệm phát triển các đặc tính của nam giới trong tuổi dậy thì và quyết định chức năng tình dục, đảm bảo sức khỏe nam giới trường thành.

Ở nam giới, Testosterone được sản xuất chủ yếu tại tinh hoàn (95%) và một phần nhỏ bởi tuyến thượng thận (5%). Hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Tinh hoàn chịu trách nhiệm sản xuất Testosterone cho nam giới. Cụ thể, vùng dưới đồi ở não sẽ tiết ra hormone hướng sinh dục GnRH để kích thích quá trình sản xuất hormone luteinizing (LH) tại tuyến yên, từ đó giúp tế bào Leydig ở tinh hoàn sản xuất Testosterone.

Tuy là hormone sinh dục nam, Testosterone cũng tồn tại ở nữ giới với lượng ít hơn và được sản xuất tại buồng trứng và tuyến thượng thận. Ở nữ giới, Testosterone liên quan đến sức khỏe của cơ xương khớp và các cơ quan khác trong cơ thể.

Testosterone có thể tồn tại dưới các dạng gồm: Testosterone gắn kết lỏng lẻo với albumin (một loại protein trong máu); Testosterone gắn kết chặt với globulin liên kết hormone sinh dục (SHBG); Testosterone gắn kết lỏng lẻo với globulin và corticotropin; Testosterone tự do không gắn kết với protein. Việc xét nghiệm Testosterone có thể gồm những loại chính như:

• Xét nghiệm Testosterone toàn phần: Kiểm tra cả Testosterone tự do và Testosterone gắn với protein.
• Xét nghiệm Testosterone tự do: Kiểm tra lượng Testosterone không gắn protein đang hoạt động.
• Xét nghiệm Testosterone sinh khả dụng: Kiểm tra lượng Testosterone tự do và Testosterone gắn lỏng lẻo với albumin.

Xét nghiệm Testosterone để làm gì?

Ở độ tuổi dậy thì, Testosterone chịu trách nhiệm quy định các đặc tính ở nam giới như mọc lông, giọng nói trầm, tăng khối lượng cơ. Đối với nam giới trưởng thành, Testosterone giúp duy trì chức năng tình dục, đảm bảo chất lượng tinh trùng, tăng cơ và liên quan đến chức năng của hệ tuần hoàn, tiết niệu, cơ xương khớp, thần kinh, hô hấp,…

Xét nghiệm Testosterone để làm gì? Trước những vai trò quan trọng của Testosterone, nam giới cần tiến hành xét nghiệm nồng độ Testosterone nhằm những mục đích chính dưới đây:

• Chẩn đoán bệnh lý: Xác định tình trạng thiếu hoặc thừa Testosterone trong cơ thể, từ đó phát hiện bệnh lý hay vấn đề sức khỏe liên quan đến hormone sinh dục nam.
• Kiểm tra sức khỏe: Tiến hành xét nghiệm Testosterone định kỳ để phát hiện sớm những bất thường đối với sinh lý, sức khỏe nam giới và nữ giới.
• Theo dõi nồng độ bất thường: Người bệnh có tiền sử rối loạn Testosterone, đang sử dụng các liệu pháp hormone cần đánh giá nồng độ Testosterone định kỳ để bác sĩ có thể theo dõi tình trạng cơ thể.

Xét nghiệm nồng độ Testosterone giúp kiểm tra thể lực, sức khỏe sinh lý ở nam giới

Khi nào cần phải xét nghiệm Testosterone?

Xét nghiệm nồng độ Testosterone có thể được tiến hành ở nhiều nhóm đối tượng để nhằm chẩn đoán những tình trạng khác nhau như:

1. Ở trẻ em, thanh thiếu niên

Bé trai nếu gặp các triệu chứng dậy thì sớm như tăng kích thước bộ phận sinh dục, vỡ giọng, tăng cơ bắp có thể xét nghiệm Testosterone để xác định nguyên nhân. Ngoài ra, xét nghiệm hormone cũng có thể được tiến hành nếu các dấu hiệu dậy thì xuất hiện muộn ở trẻ.

2. Ở nam giới trưởng thành

Xác định mức độ Testosterone để chẩn đoán các triệu chứng rối loạn sinh lý nam như rối loạn cương, giảm ham muốn, xuất tinh sớm, ngực to, rụng lông, vô sinh. Ngoài ra, nam giới cũng có thể cần kiểm tra trong trường hợp mắc các bệnh mãn tính, bệnh tuyến giáp, loãng xương, thiếu máu, giảm cơ.

3. Ở nữ giới trưởng thành

Xét nghiệm Testosterone được thực hiện ở nữ giới với mục đích phát hiện những nguyên nhân gây ra các triệu chứng dậy thì sớm (ngực phát triển, có kinh nguyệt, nổi mụn) hay lông mọc rậm bất thường, hói đầu tương tự với nam giới, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, mất kinh, vô sinh.

Quy trình xét nghiệm Testosterone ra sao?

Xét nghiệm Testosterone như thế nào? Dưới đây là quy trình xét nghiệm nồng độ testosterone phổ biến mà người bệnh thường phải thực hiện.

1. Chuẩn bị trước khi xét nghiệm

Người bệnh khi tiến hành xét nghiệm cần thông báo với bác sĩ về tiền sử bệnh lý và những loại thuốc đang sử dụng (nếu có). Các loại thuốc corticosteroid, thuốc chống co giật, liệu pháp hormone,… có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Tiến hành xét nghiệm vào buổi sáng và bạn nên nhịn ăn trước khi lấy máu để mang đến kết quả tốt nhất.

2. Tiến hành xét nghiệm

Nhân viên y tế sẽ tiến hành lấy mẫu máu theo quy trình sau: quấn băng garo quanh cánh tay, sát trùng ở vị trí tiêm với cồn, đưa kim tiêm vào tĩnh mạch và lấy đủ lượng máu cần thiết, sau đó thoa băng gạc và dán băng cá nhân lên chỗ vừa tiêm. Mẫu máu sẽ được phân loại và đem đi xét nghiệm ở phòng thí nghiệm để kiểm tra nồng độ Testosterone.

Nhân viên y tế tiến hành lấy mẫu máu để xét nghiệm nồng độ Testosterone

Xét nghiệm Testosterone thường mất bao lâu?

Quá trình lấy máu để kiểm tra nồng độ Testosterone thường kéo dài trong khoảng 5 phút. Sau khi lấy mẫu máu, người bệnh cần đợi để được trả kết quả, thông thường kết quả sẽ được trả trong ngày.

Hướng dẫn đọc kết quả xét nghiệm Testosterone

1. Đối với nam giới

Kết quả xét nghiệm Testosterone được cho là ở mức bình thường khi:

• 13 – 17 tuổi: 208.08 – 496.58 ng/dL.
• Người trưởng thành: 265 – 923 ng/dL.

Testosterone có thể giảm tự nhiên theo độ tuổi, nhưng khi nồng độ Testosterone thấp hoặc suy giảm nghiêm trọng thì có thể liên quan đến một số nguyên nhân như:

• Dậy thì muộn.
• Mắc các vấn đề về tinh hoàn như chấn thương, nhiễm trùng, ung thư, thừa sắt, bệnh rối loạn miễn dịch.
• Xuất hiện khối u tế bào tuyến yên lành tính làm tăng sản sinh hormone prolactin.
• Gặp các vấn đề về vùng dưới đồi não bộ (khu vực não kiểm soát quá trình kích thích sản sinh hormone).
• Những rối loạn về chức năng tuyến giáp.
• Người mắc các bệnh lý mãn tính, bệnh rối loạn chuyển hóa.
• Người bị rối loạn giấc ngủ, gặp các vấn đề về tâm lý.

Ngược lại, nồng độ Testosterone toàn phần cao hơn mức bình thường có thể liên quan đến một số tình trạng như:

• Tình trạng kháng androgen (kích thích tố cần thiết cho hệ thống sinh dục nam).
• Xuất hiện khối u ở tinh hoàn.
• Tăng sản thượng thận bẩm sinh (CAH).
• Sử dụng các loại thuốc bổ sung Testosterone.

2. Đối với nữ giới

Nồng độ Testosterone bình thường ở nữ giới thường dao động ở mức:

• 13 – 17 tuổi: 16.72 – 31.55 ng/dL.
• Người trưởng thành: 15 – 70 ng/dL.

Ở nữ giới, lượng Testosterone cũng có thể giảm dần theo thời gian, đặc biệt là khi bước vào giai đoạn mãn kinh. Ngoài ra, Testosterone thấp ở phụ nữ có thể do những nguyên nhân như rối loạn buồng trứng và tuyến thượng thận, dùng thuốc estrogen đường uống.

Testosterone tăng bất thường ở nữ giới có thể diễn ra do một số bệnh lý như khối u buồng trứng, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), tăng sản thượng thận bẩm sinh (CAH), sử dụng steroid đồng hóa.

Một số lưu ý khi xét nghiệm Testosterone

Người bệnh khi tiến hành xét nghiệm Testosterone cần tuân thủ những điều sau để đảm bảo kết quả chính xác.

1. Trước khi xét nghiệm

Đến cơ sở uy tín, có quy trình xét nghiệm đạt chuẩn và trang bị thiết hiện đại. Thông báo cho nhân viên y tế về tình trạng bệnh lý, các loại thuốc hoặc liệu pháp đang sử dụng. Ngoài ra, bạn cần đặc biệt lưu ý những điều dưới đây trước khi tiến hành lấy mẫu máu xét nghiệm nồng độ Testosterone:

• Thời gian lấy máu tốt nhất là vào buổi sáng từ 7 – 10 giờ, vì thời điểm này Testosterone vẫn ở mức cao.
• Nhịn ăn khoảng 8 – 12 giờ trước khi xét nghiệm, hạn chế sử dụng những thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường tinh chế,… trước khi tiến hành lấy máu.
• Không sử dụng bia rượu, thuốc lá và các chất kích thích khác trong vòng 24 giờ trước khi xét nghiệm để tránh ảnh hưởng đến kết quả.
• Tránh vận động cường độ cao hoặc lao động mạnh trong 24 giờ trước khi xét nghiệm Testosterone.

2. Trong quá trình xét nghiệm

Trong quá trình lấy mẫu máu để xét nghiệm, hãy tuân thủ theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Bạn nên thư giãn, giữ bình tĩnh để quá trình lấy máu diễn ra thuận lợi, tránh tình trạng co mạch, chóng mặt.

3. Sau khi xét nghiệm

Sau khi đã lấy máu, bạn cần nghỉ ngơi tại chỗ trong vài phút để cơ thể thư giãn. Đồng thời, hãy theo dõi phản ứng sau xét nghiệm và báo với bác sĩ ngay để được xử lý kịp thời nếu phát hiện có triệu chứng sưng đau, chảy máu tại chỗ tiêm không ngừng, chóng mặt, ngất xỉu.

Hãy đặt lịch hẹn với nhân viên y tế để nhận kết quả xét nghiệm và được tư vấn cụ thể về tình trạng của cơ thể sau khi có kết quả. Trường hợp nồng độ Testosterone bất thường, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện thêm những xét nghiệm bổ sung như SHBG, LH, FSH.

Hãy tuân thủ các quy định trước khi lấy máu để đảm bảo kết quả xét nghiệm Testosterone chính xác

Đi xét nghiệm Testosterone ở đâu?

Tham khảo ngay những địa chỉ xét nghiệm Testosterone tại Hà Nội và TP.HCM uy tín dưới đây để tiến hành kiểm tra chính xác nồng độ Testosterone và chẩn đoán hiệu quả nguy cơ bệnh lý.

• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội và TP.HCM: Với hệ thống xét nghiệm tự động và máy phân tích ứng dụng công nghệ hiện đại, là địa chỉ uy tín để đánh giá nồng độ Testosterone và điều trị các bệnh lý liên quan đến rối loạn hormone, cùng sự hỗ trợ của đội ngũ bác sĩ và chuyên gia có kinh nghiệm.
• Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM: Đơn vị cung cấp dịch vụ kiểm tra Testosterone bằng trang thiết bị, máy móc tự động đảm bảo cho kết quả xét nghiệm chính xác.
• Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM: Địa chỉ xét nghiệm Testosterone cho cả nam và nữ giới để chẩn đoán chính xác những bệnh lý rối loạn nội tiết tố.
• Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội): Bệnh viện Bạch Mai tiến hành xét nghiệm nồng độ Testosterone với nhiều hình thức khác nhau theo chỉ định của bác sĩ để hỗ trợ quá trình chẩn đoán và điều trị các bệnh về nội tiết.
• Bệnh viện nội tiết Trung ương (Hà Nội): Bệnh viện cung cấp những gói xét nghiệm nội tiết chất lượng và tiến hành điều trị nhiều bệnh lý về nội tiết với đội ngũ bác sĩ có kinh nghiệm.

Một số câu hỏi liên quan

Dưới đây là những thắc mắc thường gặp của người bệnh về việc xét nghiệm nồng độ Testosterone.

1. Xét nghiệm Testosterone có đau không?

Trong quá trình lấy mẫu máu, người bệnh có thể cảm thấy đau, khó chịu. Tuy nhiên, quá trình này thường diễn ra trong thời gian ngắn nên bạn cần thư giãn để việc lấy máu nhanh chóng và hiệu quả hơn.

2. Có cần làm xét nghiệm bổ sung không?

Nếu kết quả đánh giá nồng độ Testosterone thấp hơn nhiều so với mức bình thường, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện một số xét nghiệm khác để giúp chẩn đoán hiệu quả hơn những vấn đề về sức khỏe:

• Xét nghiệm LH, FSH: Thực hiện xét nghiệm hormone luteinizing (LH) hoặc hormone kích thích nang trứng (FSH) để đánh giá tinh hoàn hoặc buồng trứng và chức năng của tuyến yên.
• Xét nghiệm SHBG: Xét nghiệm nồng độ globulin liên kết hormone sinh dục để kiểm tra lượng Testosterone tự do.
• Xét nghiệm DHEA: Kiểm tra lượng tiền chất của Testosterone để đánh giá chức năng của tuyến thượng thận.

3. Xét nghiệm Testosterone giá bao nhiêu?

Tùy thuộc vào cơ sở y tế mà giá xét nghiệm Testosterone có thể thay đổi. Chi phí xét nghiệm bao gồm phí lấy máu, phân tích mẫu. Hiện nay, chi phí xét nghiệm dao động từ 80.000 – 260.000 VNĐ, để biết chính xác, người bệnh nên liên hệ với cơ sở y tế.

4. Làm thế nào để cân bằng nồng độ Testosterone?

Để đảm bảo nồng độ Testosterone trong cơ thể ở mức cân bằng, bạn cần chủ động thực hiện những biện pháp như:

• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung đủ các nhóm dưỡng chất (bột đường, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất) với liều lượng vừa phải.
• Luyện tập thể dục thường xuyên, tăng cường các bài tập dành cho cơ sàn chậu để cải thiện sức khỏe sinh lý nam.
• Ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi ngày, làm việc kết hợp với nghỉ ngơi hợp lý.
• Giảm căng thẳng, duy trì tâm trạng thoải mái bằng những biện pháp như đi dạo, tập yoga, thực hiện các sở thích, tham gia hoạt động ngoài trời.
• Quan hệ tình dục với tần suất điều độ, tránh lạm dụng thủ dâm.

Nam giới cũng có thể bổ sung các tinh chất quý từ thiên nhiên như Eurycoma Longifolia, chiết xuất Thông biển Pháp và Hàu đại dương để hỗ trợ điều hòa nội tiết tố. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, những dưỡng chất trên có tác dụng trong việc hỗ trợ kích thích hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Tinh hoàn tăng sản sinh hormone Testosterone nội sinh theo nhu cầu của cơ thể.

Xét nghiệm Testosterone là phương pháp chẩn đoán giúp phát hiện nguyên nhân gây ra những triệu chứng bất thường về sinh lý và sức khỏe. Hãy thực hiện xét nghiệm nồng độ Testosterone định kỳ để kiểm tra tình trạng sức khỏe và điều trị kịp thời các bệnh lý gây rối loạn nội tiết tố.