9 loại thuốc làm liệt dương ở đàn ông mà không phải ai cũng biết

Nhiều nam giới rơi vào cảnh “trên bảo dưới không nghe” mà không ngờ thủ phạm đến từ chính tủ thuốc trong nhà. Một số loại thuốc thông dụng có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, nội tiết và mạch máu, ba yếu tố then chốt đối với khả năng cương dương. Dưới đây là 9 loại thuốc làm liệt dương ở nam giới bạn cần biết để phòng tránh.

Có thuốc làm liệt dương không?

Dưới góc nhìn y học, tình trạng liệt dương do thuốc không còn là điều nghi ngờ và đã được xác thực qua nhiều nghiên cứu lâm sàng tại các trung tâm y tế lớn trên thế giới. Đây được xem là một tác dụng phụ không hiếm gặp của nhiều nhóm thuốc điều trị các bệnh lý mạn tính như tâm thần, tim mạch, huyết áp, ung thư, rối loạn nội tiết,…

Cụ thể, một số loại thuốc có thể can thiệp vào cơ chế sinh lý tình dục thông qua ba con đường chính: ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương (ức chế phản xạ cương), làm rối loạn trục nội tiết (giảm tiết testosterone) hoặc làm giảm lưu lượng máu đến dương vật (suy giảm tuần hoàn). Ngoài ra, một số thuốc còn khiến nam giới giảm ham muốn tình dục hoặc gây rối loạn cảm xúc – yếu tố tâm lý thường gặp góp phần làm trầm trọng thêm tình trạng liệt dương.

Tuy nhiên, không phải ai sử dụng các loại thuốc này cũng sẽ gặp vấn đề về sinh lý. Mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Cơ địa, độ tuổi và bệnh nền: Người lớn tuổi hoặc có sẵn bệnh mạn tính thường nhạy cảm hơn với tác dụng phụ.
• Liều lượng và thời gian sử dụng: Dùng liều cao, kéo dài càng dễ gặp tác dụng phụ hơn.
• Lối sống và tâm lý: Căng thẳng kéo dài, mất ngủ, ít vận động, lạm dụng rượu bia hoặc thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ rối loạn cương do thuốc.

Nam giới nên sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt với các thuốc có nguy cơ ảnh hưởng đến sinh lý

Các nhóm thuốc làm cho đàn ông liệt dương

Không ít nam giới cảm thấy bối rối khi chức năng sinh lý suy giảm trong quá trình điều trị bệnh lý mạn tính, mà không biết rằng loại thuốc đang sử dụng có thể là tác nhân. Sau đây là 5 nhóm thuốc phổ biến có khả năng gây liệt dương, đã được ghi nhận qua nhiều nghiên cứu y khoa:

1. Nhóm thuốc chống trầm cảm và rối loạn lo âu

Các thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs) và thuốc ba vòng (TCAs) thường được sử dụng để điều trị trầm cảm, lo âu, nhưng lại ảnh hưởng đến hoạt động dẫn truyền thần kinh trung ương, từ đó làm giảm ham muốn, ức chế phản xạ cương và gây rối loạn xuất tinh. Theo một nghiên cứu, tỷ lệ rối loạn chức năng tình dục do SSRI có thể lên đến 58 – 70% ở nam giới sử dụng kéo dài.

2. Nhóm thuốc tim mạch – huyết áp

Một số thuốc chẹn beta (β-blockers), lợi tiểu thiazide và thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors) có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu tới dương vật hoặc làm giảm phản ứng thần kinh giao cảm, yếu tố quan trọng trong quá trình cương dương. Một số nghiên cứu y khoa cũng ghi nhận mối liên hệ giữa việc sử dụng thuốc chẹn beta với tỷ lệ tăng rối loạn cương dương ở nam giới cao huyết áp.

3. Nhóm thuốc nội tiết

Giảm testosterone do thuốc có liên quan trực tiếp đến giảm ham muốn và chức năng cương dương. Các thuốc chứa hormone như corticosteroids (điều trị viêm) hoặc thuốc kháng androgen dùng trong điều trị phì đại tuyến tiền liệt hay ung thư tuyến tiền liệt có thể gây ức chế trục hạ đồi – tuyến yên – tinh hoàn, dẫn đến suy giảm sản xuất testosterone.

4. Nhóm thuốc an thần – thuốc ngủ – thuốc gây mê

Các thuốc như benzodiazepine, barbiturate và thuốc mê toàn thân thường có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương, từ đó làm giảm cảm giác hưng phấn, phản xạ cương và khoái cảm. Tác dụng phụ này thường rõ ràng hơn khi dùng liều cao hoặc kéo dài.

5. Nhóm thuốc chống ung thư và hóa trị

Các thuốc hóa trị có thể gây tổn thương tế bào Leydig ở tinh hoàn, từ đó ảnh hưởng đến ham muốn và chức năng cương dương. Bên cạnh đó, một số phác đồ điều trị ung thư còn gây mệt mỏi kéo dài và trầm cảm, gián tiếp tác động đến sinh lý nam. Chức năng tình dục suy giảm là một hậu quả thường gặp và đáng lưu ý ở bệnh nhân nam đang điều trị ung thư.

Các loại thuốc làm liệt dương nam giới cần tránh sử dụng

Ngoài các nhóm thuốc trên, các loại thuốc và hoạt chất sau có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng sinh lý nam mà người dùng cần lưu ý:

1. Thuốc cường dương

Một số loại thuốc hỗ trợ cương không rõ nguồn gốc hoặc chứa hoạt chất ức chế PDE5 liều cao có thể gây lệ thuộc, rối loạn cương dương ngược sau khi ngừng sử dụng. Theo các chuyên gia y khoa, dùng thuốc cường dương không đúng chỉ định, đặc biệt ở người trẻ tuổi, có thể gây rối loạn chức năng cương do mất phản xạ tự nhiên và vô tình tạo tâm lý phụ thuộc.

2. Thuốc kích dục

Nhiều sản phẩm kích dục chứa các chất hướng thần như yohimbine hoặc các hợp chất chưa được kiểm duyệt, có thể làm tăng áp lực lên tim, rối loạn điều hòa thần kinh sinh dục, từ đó gây rối loạn cương hoặc xuất tinh sớm. Tổ chức FDA từng cảnh báo một số thuốc kích dục có chứa chất cấm gây hại cho tim và hệ sinh dục.

3. Thuốc chống rụng tóc

Finasteride là một hoạt chất ức chế 5-alpha reductase được dùng phổ biến để điều trị rụng tóc do di truyền. Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu y khoa, finasteride có thể làm giảm testosterone hoạt động và gây rối loạn cương khi sử dụng trong thời gian dài.

4. Thuốc trị mất ngủ

Các thuốc an thần như benzodiazepine hoặc thuốc ngủ không benzodiazepine (nhóm Z-drugs) đều có thể gây ức chế hoạt động thần kinh trung ương, dẫn đến giảm hưng phấn và rối loạn cương. Vì vậy, sử dụng thuốc ngủ lâu dài có thể làm giảm phản xạ cương tự nhiên, đặc biệt ở người lớn tuổi.

5. Thuốc trị huyết áp

Một số thuốc điều trị cao huyết áp như nhóm chẹn beta (propranolol, atenolol), lợi tiểu hoặc thuốc giãn mạch có thể giảm lưu lượng máu đến dương vật, làm giảm khả năng cương dương. Tuy nhiên, các loại thuốc điều trị huyết áp khác như thuốc chẹn alpha, thuốc ức chế men chuyển ACE và thuốc chẹn thụ thể angiotensin, hiếm khi gây ra tác dụng phụ này.

6. Thuốc chống trầm cảm

Như đã đề cập, các thuốc SSRIs và TCAs có thể làm giảm serotonin tái hấp thu, từ đó gây giảm ham muốn, ức chế phản xạ tình dục và kéo theo tình trạng liệt dương. Tác dụng này có thể kéo dài ngay cả sau khi đã ngưng thuốc.

7. Thuốc trợ tim

Digoxin và một số thuốc chống loạn nhịp tim có thể ảnh hưởng đến dòng điện sinh học và tuần hoàn đến cơ quan sinh dục. Digoxin có thể gây rối loạn cương thông qua tác động trực tiếp lên mô cơ trơn của thể hang dương vật.

8. Cao trăn

Cao trăn thường được sử dụng như một bài thuốc dân gian mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Sử dụng cao trăn với liều lượng lớn và kéo dài có thể gây ra các vấn đề về sinh lý, bao gồm cả liệt dương ở nam giới. Tuy hệ quả này còn phụ thuộc nhiều vào các yếu tố như cơ địa, tình trạng sức khỏe, loại cao trăn và cách sử dụng nhưng có thể dẫn đến co cơ, liệt cơ và hậu quả nghiêm trọng nhất chính là liệt dương vĩnh viễn.

9. Cây diệp hạ châu

Theo kinh nghiệm dân gian, cây diệp hạ châu là vị thuốc chuyên dùng để bổ trợ và chữa các bệnh về gan. Tuy nhiên, nếu dùng sai cách hoặc sai liều lượng sẽ gây tác động tiêu cực cho cả nam lẫn nữ. Diệp hạ châu có đặc tính hàn, nếu lạm dụng quá mức có thể ảnh hưởng đến sinh lý, làm giảm ham muốn và tăng nguy cơ rối loạn cương dương, liệt dương ở nam giới.

Không chỉ thuốc tây y, một số thuốc đông y cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh lý nam

Liệt dương do thuốc có chữa khỏi được không?

Liệt dương do thuốc hoàn toàn có khả năng hồi phục nếu được nhận diện sớm, can thiệp kịp thời và điều trị theo hướng toàn diện, phối hợp giữa nhiều chuyên khoa. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị ở mỗi người sẽ khác nhau, tùy thuộc vào loại thuốc gây ảnh hưởng, thời gian sử dụng kéo dài hay ngắn, khả năng đáp ứng của cơ địa, cũng như mức độ rối loạn chức năng sinh lý đã hình thành. Trường hợp phát hiện muộn hoặc tổn thương sâu có thể cần thời gian hồi phục lâu hơn và cần phải kết hợp nhiều phương pháp điều trị hỗ trợ.

Lưu ý khi sử dụng thuốc để tránh bị liệt dương

Để giảm thiểu nguy cơ sử dụng thuốc làm liệt dương, nam giới cần thận trọng trong quá trình điều trị bệnh lý mạn tính bằng cách lưu ý các vấn đề sau:

• Không tự ý sử dụng thuốc ngoài chỉ định: Nhiều người có thói quen dùng thuốc theo kinh nghiệm hoặc tự mua thuốc điều trị tại nhà, đặc biệt là thuốc ngủ, chống trầm cảm hoặc chống rụng tóc. Sử dụng thuốc không đúng chỉ định có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng lên chức năng sinh lý.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ khi điều trị dài ngày: Nếu phải dùng thuốc trong thời gian dài, đặc biệt là thuốc tim mạch, nội tiết, thần kinh,… hãy hỏi bác sĩ về nguy cơ ảnh hưởng đến sinh lý và các giải pháp phòng ngừa.
• Theo dõi biểu hiện sinh lý trong quá trình dùng thuốc: Nếu nhận thấy các biểu hiện giảm ham muốn, rối loạn cương, xuất tinh bất thường,… trong quá trình sử dụng thuốc điều trị, bạn nên trao đổi sớm với bác sĩ để điều chỉnh phác đồ.
• Kết hợp lối sống lành mạnh: Hạn chế stress, ngủ đủ giấc, dinh dưỡng hợp lý và tập luyện thể thao thường xuyên giúp hỗ trợ chức năng sinh lý và hạn chế tác động tiêu cực của thuốc.

Nên làm gì khi bị liệt dương do thuốc?

Khi gặp tình trạng rối loạn cương nghi do dùng thuốc, nam giới tuyệt đối không nên tự ý xử lý tại nhà vì điều này có thể khiến tình trạng nặng hơn, thậm chí dẫn đến liệt dương vĩnh viễn. Đầu tiên, nên đến cơ sở y tế chuyên khoa Nam học hoặc Nội tiết để thăm khám sớm. Tại đây, bác sĩ sẽ đánh giá toàn diện tình trạng sức khỏe, loại thuốc đang sử dụng, mức độ ảnh hưởng đến sinh lý và đưa ra phác đồ điều trị cá nhân hóa phù hợp.

Tùy từng trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thay thế thu ốc khác ít tác dụng phụ hơn, điều chỉnh liều, bổ sung nội tiết tố hoặc kết hợp thuốc hỗ trợ cương dương trong giai đoạn đầu. Việc điều trị cần phối hợp chặt chẽ với bác sĩ, tuyệt đối không dùng các sản phẩm cường dương không rõ nguồn gốc, tránh lạm dụng các mẹo dân gian chưa kiểm chứng. Tuân thủ phác đồ y khoa và duy trì lối sống lành mạnh là chìa khóa giúp phục hồi sinh lý hiệu quả và an toàn.

Bên cạnh các phương pháp điều trị y khoa, bổ sung các tinh chất từ tự nhiên được xem là hướng đi an toàn và bền vững giúp tăng cường sức khỏe sinh lý nam. Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả của bộ ba dưỡng chất gồm Eurycoma Longifolia, chiết xuất Thông biển Pháp và Hàu đại dương trong việc hỗ trợ kích hoạt trục điều hòa sinh lý Não bộ – Tuyến yên – Tinh hoàn, qua đó giúp cơ thể tự điều tiết lượng Testosterone nội sinh phù hợp với nhu cầu cá nhân.

Sự kết hợp này không chỉ giúp cải thiện các rối loạn thường gặp như suy giảm ham muốn, rối loạn cương, xuất tinh sớm hay tinh trùng yếu, mà còn góp phần tăng cường thể lực và phong độ cho nam giới. Đặc biệt, các hoạt chất này còn thúc đẩy sản sinh Nitric Oxide thông qua tác động lên nội mạc mạch máu, từ đó giúp tăng cường lưu lượng máu đến thể hang dương vật, hỗ trợ khắc phục tình trạng rối loạn cương hiệu quả.

Ngoài thuốc điều trị bệnh mạn tính, nam giới nên kết hợp điều chỉnh và xây dựng lối sống khoa học

Uống thuốc làm liệt dương là tình trạng hoàn toàn có thể cải thiện nếu được phát hiện sớm và xử lý đúng cách. Nam giới khi sử dụng thuốc điều trị cần tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ, đồng thời kết hợp lối sống lành mạnh. Tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc điều trị tại nhà để tránh những hậu quả lâu dài, thậm chí bị liệt dương vĩnh viễn.