9 thuốc giảm sinh lý nam phổ biến hiện nay bạn cần lưu ý khi dùng

Sử dụng một số loại thuốc điều trị có thể là yếu tố góp phần gây ảnh hưởng đến chức năng sinh lý nhưng thường ít được chú ý. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin về các loại thuốc giảm sinh lý nam và những lưu ý quan trọng để đảm bảo sử dụng an toàn, hiệu quả.

Cơ chế tác động của thuốc làm giảm sinh lý nam

Các loại thuốc giảm sinh lý nam thường tác động theo nhiều cơ chế khác nhau, có thể ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến chức năng sinh lý.

1. Ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất testosterone

Một số thuốc giảm sinh lý nam ví dụ như các thuốc điều trị ung thư hoặc điều trị các bệnh nội tiết, có thể gây ức chế hoạt động của trục hạ đồi – tuyến yên – tinh hoàn (HPG axis), dẫn đến giảm kích thích sản xuất testosterone ở tinh hoàn.

Bên cạnh đó, testosterone thường được chuyển hóa thành dihydrotestosterone (DHT), một dạng hormone có hoạt tính mạnh hơn nhờ enzym 5-alpha reductase. Tuy nhiên, một vài loại thuốc có chứa thành phần finasteride và dutasteride có thể gây ức chế loại enzyme này, dẫn đến giảm DHT và ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng sinh lý.

2. Ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương

Một số thuốc làm giảm sinh lý đàn ông bằng cách thay đổi nồng độ các chất dẫn truyền thần kinh. Ham muốn tình dục và khả năng cương cứng phụ thuộc lớn vào các tín hiệu từ hệ thần kinh trung ương. Nhiều loại thuốc làm giảm sinh lý nam tác động lên nồng độ các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine, serotonin, norepinephrine có thể khiến chức năng sinh lý thay đổi bất thường.

Ngoài ra, các loại thuốc an thần hoặc thuốc chống loạn thần (như haloperidol, olanzapine) có tác dụng ức chế vùng hypothalamus và các trung tâm kiểm soát tình dục khác, làm giảm sự kích thích thần kinh và ảnh hưởng đến quá trình cương dương.

3. Ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn

Nhiều loại thuốc dùng để điều trị bệnh tim mạch, tiểu đường hoặc thuốc hạ huyết áp có thể làm giảm cung cấp máu đến dương vật gây ra co mạch, suy giảm tuần hoàn ảnh hưởng đến chức năng sinh lý ở nam giới.

Mặt khác, quá trình giãn mạch ở dương vật được điều hòa bởi oxit nitric giúp dương vật đạt được độ cương cứng. Nhưng các thuốc như thuốc chống viêm NSAIDs hoặc corticoid có thể làm giảm oxit nitric gây cản trở đến quá trình giãn mạch và cương dương.

4. Ảnh hưởng đến các cơ quan đích của testosterone

Các dược chất như glucocorticoid (dexamethasone, prednisolone), có thể làm giảm độ nhạy cảm của các thụ thể testosterone, dẫn đến suy giảm hiệu quả của hormone dù nồng độ testosterone trong máu vẫn bình thường.

Thuốc có thể tác động đến chức năng sinh lý nam thông qua nhiều cơ chế khác nhau

Các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ tác động của thuốc

Một loại thuốc khi tác dụng lên cơ thể sẽ bao gồm cả hiệu quả điều trị và tác dụng phụ, vì vậy thuốc làm giảm sinh lý đàn ông hay không cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Liều lượng: Liều lượng thuốc càng cao khả năng gây tác dụng phụ càng lớn. Khi vượt quá ngưỡng an toàn thuốc có thể gây độc tính, dẫn đến rối loạn chức năng các cơ quan như gan, thận hoặc thần kinh.
• Thời gian sử dụng: Khi sử dụng thuốc trong thời gian dài, các thành phần thuốc có thể tích lũy trong cơ thể, đặc biệt ở những người có chức năng gan và thận suy giảm, dẫn đến tăng nguy cơ ngộ độc thuốc hoặc tác dụng phụ mãn tính.
• Tình trạng sức khỏe tổng thể: Người bệnh có các bệnh lý nền như tiểu đường, tim mạch, cao huyết áp có thể nhạy cảm hơn với tác dụng phụ của thuốc. Trong khi những người suy giảm miễn dịch có thể gặp phải tác dụng phụ như nhiễm trùng khi sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
• Tương tác thuốc: Khi sử dụng nhiều loại thuốc cùng lúc, có thể xảy ra tương tác giữa các thành phần dược chất, làm thay đổi cách thuốc được chuyển hóa hoặc hoạt động.

Sử dụng nhiều loại thuốc cùng lúc có thể dẫn đến tương tác thuốc làm giảm sinh lý đàn ông 

Các loại thuốc giảm sinh lý nam giới phổ biến

Nhiều loại thuốc điều trị bệnh lý hoặc hỗ trợ cải thiện sức khỏe có thể ảnh hưởng đến chức năng tình dục. Tác động này có thể là tạm thời hoặc lâu dài, tùy thuộc vào từng loại thuốc và cơ địa của người dùng. Dưới đây là một số nhóm thuốc phổ biến có thể làm giảm khả năng sinh lý nam:

1. Thuốc chống trầm cảm

Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin (SSRIs) và thuốc chống trầm cảm khác có thể làm giảm ham muốn tình dục và gây khó khăn trong việc đạt được cực khoái. Nguyên nhân là do sự thay đổi mức serotonin và dopamine, hai hormone có vai trò quan trọng trong chức năng tình dục.

2. Thuốc tiêu hóa

Nhóm thuốc giảm sinh lý nam khác là một số thuốc điều trị các vấn đề tiêu hóa như thuốc điều trị trào ngược dạ dày thực quản (GERD) hoặc thuốc điều trị loét dạ dày (như thuốc ức chế bơm proton) có thể làm giảm khả năng sinh lý. Các tác dụng phụ như giảm ham muốn hoặc rối loạn cương dương có thể xuất hiện do tác động của thuốc lên hệ thần kinh hoặc hormone.

3. Thuốc an thần

Thuốc an thần và thuốc điều trị lo âu có thể gây ra tác dụng phụ làm giảm hứng thú tình dục. Benzodiazepine và một số thuốc chống lo âu là nhóm thuốc làm giảm sinh lý nam theo cơ chế làm giảm mức năng lượng và khả năng tập trung, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng tình dục.

4. Thuốc tăng huyết áp

Một số thuốc điều trị cao huyết áp có thể làm giảm lưu thông máu và gây khó khăn trong việc duy trì cương dương hoặc làm giảm ham muốn tình dục. Tuy nhiên, không phải tất cả các thuốc tăng huyết áp đều có tác dụng phụ này.

5. Thuốc kháng histamin

Một nhóm thuốc giảm sinh lý nam khác chính là thuốc kháng histamin, đặc biệt là những loại dùng để điều trị dị ứng hoặc cảm lạnh vì gây ra tình trạng khô miệng, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chức năng tình dục. Ngoài ra, một số thuốc còn có thể gây mất năng lượng, giảm tập trung và không cảm thấy ham muốn tình dục.

6. Thuốc điều trị tuyến tiền liệt

Các thuốc điều trị bệnh lý tuyến tiền liệt, đặc biệt là thuốc ức chế men 5α-reductase có thể gây giảm ham muốn và rối loạn cương dương. Đây là thuốc làm giảm sinh lý đàn ông có thể tác động đến quá trình chuyển hóa hormon sinh dục nam, làm giảm khả năng cương dương ở nam giới.

7. Thuốc điều trị bệnh tim

Một số thuốc điều trị bệnh tim như digoxin có thể gây rối loạn cương dương. Nguyên nhân có thể liên quan đến việc thuốc làm giảm testosterone và tăng estrogen trong cơ thể. Tương tự disopyramide, một loại thuốc chống rối loạn nhịp tim, cũng được ghi nhận có khả năng gây ảnh hưởng đến chức năng cương dương. Bên cạnh đó, các loại thuốc giảm mỡ máu thuộc nhóm statin và fibrate cũng có thể làm giảm khả năng cương dương và suy giảm ham muốn tình dục ở nam giới.

8. Thuốc corticosteroid

Corticosteroid được sử dụng để điều trị các tình trạng viêm, dị ứng hoặc liên quan miễn dịch, có thể gây ra tác dụng phụ như giảm ham muốn tình dục và rối loạn chức năng sinh lý. Sử dụng lâu dài corticosteroid có thể làm giảm testosterone và gây mất cân bằng hormone, dẫn đến suy giảm chức năng tình dục.

9. Thuốc điều trị ung thư

Một số liệu pháp điều trị ung thư như hóa trị, xạ trị hoặc thuốc chống ung thư, có thể tác động nghiêm trọng đến chức năng sinh lý. Hóa trị có thể làm giảm nồng độ testosterone, estrogen và các hormone khác, trong khi xạ trị có thể làm tổn thương cơ quan sinh dục, gây ra các vấn đề như rối loạn cương dương hoặc suy giảm ham muốn.

Tác dụng phụ của thuốc điều trị có thể thay đổi tùy theo từng loại thuốc và cơ địa mỗi người

Cách hạn chế tác dụng phụ của thuốc làm giảm sinh lý nam

Để tránh tác dụng phụ của thuốc giảm sinh lý nam, ảnh hưởng đến khả năng sinh lý, bạn có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa và quản lý đúng cách các nguy cơ.

1. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc

Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy hỏi bác sĩ về các tác dụng phụ có thể xảy ra, đặc biệt là những tác dụng liên quan đến chức năng sinh lý. Nếu cảm thấy cần thiết hãy thảo luận với bác sĩ về các lựa chọn thay thế. Nếu bạn có các bệnh lý nền như tiểu đường, cao huyết áp, bệnh tim hoặc suy thận, hãy thông báo cho bác sĩ, đồng thời thông tin đến bác sĩ các loại thuốc, thực phẩm bổ sung hoặc thảo dược bạn đang dùng để tránh tương tác thuốc không mong muốn.

Trong quá trình điều trị, không nên tự ý thay đổi liều lượng mà không có chỉ định của bác sĩ, vì có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ hoặc giảm hiệu quả điều trị.

2. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng

Người bệnh nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ hoặc trên nhãn thuốc về cách sử dụng nhằm tối ưu hiệu quả và giảm nguy cơ ảnh hưởng đến chức năng sinh lý. Người bệnh cũng nên dùng đúng liều lượng đã được kê đơn, mà không nên tự ý thay đổi vì có thể ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.

Uống thuốc theo đúng thời gian đã được chỉ định vì sử dụng thuốc không đúng giờ có thể làm thay đổi nồng độ thuốc trong máu, dẫn đến giảm hiệu quả điều trị hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ. Đọc kỹ phần cảnh báo và thận trọng trong tờ hướng dẫn sử dụng, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy ngừng dùng thuốc và liên hệ ngay với bác sĩ.

Nên thông báo đến bác sĩ về tình trạng bệnh, các loại thuốc bạn đang sử dụng để hạn chế tương tác thuốc

3. Kết hợp với lối sống lành mạnh

Trong quá trình điều trị để hạn chế tác dụng phụ của thuốc giảm sinh lý đàn ông, người bệnh nên xây dựng chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt lành mạnh:

• Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ, vitamin và đa dạng khoáng chất giúp cơ thể duy trì sức khỏe và giảm tác động tiêu cực của thuốc đến chức năng sinh lý.
• Tập thể dục: Rèn luyện thể chất giúp cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường sản xuất hormone testosterone, từ đó hỗ trợ chức năng sinh lý nam giới. Các bài tập như đi bộ, chạy bộ, yoga rất có lợi với sức khỏe sinh lý và tổng thể.
• Ngủ đủ giấc: Một giấc ngủ chất lượng giúp cơ thể phục hồi, tăng cường sức khỏe tổng thể và cải thiện nồng độ testosterone. Nam giới nên ngủ từ 7 – 8 tiếng mỗi đêm để duy trì chức năng sinh lý tốt.
• Hạn chế căng thẳng: Stress là nguyên nhân chính gây suy giảm chức năng sinh lý ở nam giới. Các biện pháp giảm stress như thiền, yoga hoặc nghe nhạc nhẹ có thể giúp duy trì tinh thần thoải mái.
• Hạn chế rượu bia, thuốc lá: Rượu bia và thuốc lá là hai tác nhân lớn gây rối loạn cương dương và suy giảm chất lượng tinh trùng. Nam giới nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn những chất này để bảo vệ sức khỏe sinh lý.

4. Theo dõi sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ giúp bạn phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn hoặc dấu hiệu tác dụng phụ của thuốc, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời. Ngoài ra, trong quá trình sử dụng thuốc điều trị, hãy chú ý đến các dấu hiệu bất thường như giảm ham muốn, rối loạn cương dương hoặc bất kỳ thay đổi nào trong cơ thể và thông báo ngay với bác sĩ để điều chỉnh liệu trình điều trị nếu cần thiết.

5. Sử dụng thuốc thay thế

Nếu loại thuốc bạn đang sử dụng gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc kéo dài, hãy trao đổi với bác sĩ để thay thế bằng một loại thuốc khác có cơ chế tác động tương tự nhưng ít ảnh hưởng đến chức năng sinh lý. Hiện nay có các loại thuốc thế hệ mới hoặc thuốc từ thảo dược có thể giảm tác dụng phụ mà vẫn duy trì hiệu quả điều trị.

Bổ sung thực phẩm dinh dưỡng hỗ trợ sinh lý nam

Các dưỡng chất từ thiên nhiên đã được công nhận là giải pháp an toàn và hiệu quả trong việc nâng cao sức khỏe và sinh lý nam giới. Các nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra công thức kết hợp các tinh chất quý như Eurycoma Longifolia, chiết xuất thông biển Pháp và hàu đại dương, giúp kích thích hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Tinh hoàn, từ đó hỗ trợ sản xuất hormone Testosterone nội sinh phù hợp với nhu cầu của cơ thể.

Ngoài ra, các thành phần này còn tác động đến tế bào nội mạc mạch máu, thúc đẩy quá trình sản sinh Nitric Oxide, cải thiện lưu thông máu đến dương vật và góp phần điều trị hiệu quả tình trạng rối loạn cương dương.

Để đảm bảo sức khỏe và hạn chế tác dụng phụ của thuốc giảm sinh lý nam, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào. Các loại thuốc điều trị bệnh lý có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh lý, nhưng phần lớn tình trạng này có thể cải thiện nếu được chẩn đoán và điều chỉnh đúng cách.